Ülkemizin içerisinde bulunduğu ekonomik problemler sebebiyle, konut kiralarında aşırı yükseliş söz konusudur. Kiracılar, yüksek kira bedelleri ödemekten kaçınmak ve konut sahibi olabilmek amacıyla, borçlanmak suretiyle konut satın almaktadır. Konut satın alan kişilerin, konutta ikamet etmeye başladıktan sonra dikkat etmesi gereken birtakım hususlar vardır.
Yönetim Planı
Yeni konut alan kat maliki ilk olarak yönetim planını incelemesi gerekmektedir. Yönetim planında ana gayrimenkule ilişkin kurallar, ana gayrimenkulün yönetim şekli vs. konular hakkında düzenlemeler yer almaktadır. Yönetim planında konutun önüne ayakkabı koyulması, gürültü yapılması gibi konularda yaptırım öngörülmüş olabilir. Kat malikinin yaptırımla karşı karşıya kalmaması için kurallara riayet etmesi gerekmektedir.
Örnek olarak ana gayrimenkulün otoparkının bulunması halinde, yönetim planında otoparkın bağımsız bölümlere göre kullanım kapasiteleri düzenlenmiş veya her bağımsız bölümün otoparkta kullanması gereken yer belirlenmiş olabilir. Yeni malik bu durumda maliki olduğu bağımsız bölüm için ayrılmış olan yeri kullanmak durumundadır.
Aidat Ödemeleri
Yeni malikler apartman yönetimiyle tanışması, aidat miktarının öğrenilmesi, ödemelerin hangi hesaba ve ne şekilde gerçekleştirildiğini öğrenmesi gerekmektedir. Aidata ilişkin gerekli bilgileri edinmeden ikamet eden kat malikleri birikmiş aidat borcu ve aidat borcuna işletilen aylık yüzde 5’lik gecikme zammıyla karşılaşmaktadırlar.
Yine konutun eski maliki, konutu satarken aidat borçlarının bir kısmını ödememiş olabilir. Bu sebeple yeni malikin, malik olmadığı döneme ilişkin aidat borçlarını ödemesi talep edilebilir. Hukuken eski malikin ikamet ettiği döneme ait aidat borçlarından yeni malikin sorumluluğunun bulunmaması sebebiyle, kat maliki, yeni malik olduğunu ve eski malikin dönemine ait olan aidat borçlarının, eski malikten talep edilmesini beyan edebilir.
Kira Sözleşmesi İncelenmesi
Eski malik konutu kiraya vermiş olması halinde, kira sözleşmesinin incelenmesi gerekmektedir. Kira sözleşmeleri sözleşme serbestisi ilkesi gereğince hazırlanabilen sözleşmelerdir. Bu sebeple örnek olarak bina görevlisinin iş akdini feshetmesi ve işçilik alacağı talebinde bulunması halinde, bu duruma ilişkin kira sözleşmesinde özel düzenlemeler yapılmış olabilir.
Bina görevlisinin kıdem ve ihbar tazminatı kiracıya yüklenmiş olması ve yeni kat malikinin malik olduğu süreç içerisinde bina görevlisinin iş akdini feshetmesi halinde, kiracının ikamet ettiği sürece ilişkin kıdem ve ihbar tazminatı ödemesini kiracıdan talep edebilecektir.