Güven Hukuk

Hukuki uyuşmazlık yaşayan tarafların, mahkeme yoluna başvurmadan, tarafsız üçüncü bir kişi yardımı uyuşmazlığın giderilmesidir. Zorunlu arabuluculuk ise kanun koyucunun birtakım davaları açmadan önce zorunlu olarak arabuluculuk yoluna başvuru şartı getirmesidir.

Kanuni Düzenleme ve Emsal Karar

Zorunlu arabuluculuğa tabi olan dava türlerinin bir kısmı, Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu md.18/B’de düzenlenmiştir.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2023/19029 E. ve 2024/1571 K. sayılı kararı: ‘’Uyuşmazlık, davacı tarafından talep edilen alacaklara ilişkin olarak arabuluculuk dava şartının yerine getirilip getirilmediği ile yargılama giderlerinden sorumluluk noktasındadır. somut uyuşmazlıkta arabulucu tarafından davalının arabuluculuk görüşmelerine davet edildiği, davalının geçerli bir mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmadığı, davalının ilk toplantıya katılmaması nedeniyle arabuluculuk faaliyetinin görüşme yapılamadan sona erdiğinin anlaşılmasına göre dava usulden reddedilmiş olsa dahi davalı tüm yargılama giderinden sorumlu olacağı gibi lehine vekâlet ücretine de hükmedilemeyeceği, İlk Derece Mahkemesince 7036 ... ... Mahkemeleri Kanunu'nun (7036 ... Kanun) 3 üncü maddesinin on ikinci fıkrasına aykırı olarak davacı tarafın yargılama giderinden sorumlu tutulması ve aleyhine vekâlet ücreti hükmetmesi hatalıdır.’’

Zorunlu Arabuluculuğa Tabi Davalar

Kiralanan taşınmazların 2004 sayılı Kanuna göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler hariç olmak üzere, kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklar, taşınır ve taşınmazların paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklar, 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunundan kaynaklanan uyuşmazlıklar, komşu hakkından kaynaklanan uyuşmazlıklar, istirdat, Menfi Tespit ve İtirazın İptali davaları, işçi – işveren uyuşmazlıklardan kaynaklanan davalar, ticari uyuşmazlıklardan kaynaklanan davalar, tüketici mahkemesinde dava açılması aşağıda dökümü yapılan davalar hariç olmak üzere zorunlu arabuluculuğa tabiidir. İstisna olan dava türleri: tüketici hakem heyetinin görevi kapsamında olan uyuşmazlıklar, tüketici hakem heyeti kararlarına yapılan itirazlar, tüketici örgütleri tarafından açılan davalar, üretimin veya satışın durdurulması ve malın toplatılması amacıyla açılan davalar, taşınmazın aynından doğan davalar.

Son Tutanağın Sunulması

Zorunlu arabuluculuğun tabi olduğu dava türlerinde, dava açıldıktan sonra arabuluculuk son tutanağının bir haftalık süre içerisinde mahkeme dosyasına sunulması gerekmektedir.

Arabuluculuğa Başvurulmaması

Zorunlu arabuluculuğa tabi olan dava türlerinde, arabuluculuğa başvurulmadan dava açılması halinde dava şartı eksikliğinden davanın reddine karar verilecektir. Bu durumda davacı aleyhine yargılama giderleri ve davalı tarafın avukatının bulunması halinde vekâlet ücretine hükmedilecektir.